Bayılma, genel olarak basit ve önlenebilir nedenlerden kaynaklansa da, bayılma bazen kalpte ritim problemleri ve beyinde damar tıkanıklıkları gibi ciddi hastalıkları da haber veriyor olabilir. İşte, bayılmanın nedenlerinden bazıları…

 

 

 

 

Bayılma; beynin kan akımının veya oksijenlenmesinin geçici olarak azalması sonucu gelişen geçici bilinç kaybı olarak tanımlanıyor. Yapılan çalışmalara göre; beyin kan akımının 6-8 saniye durması ya da büyük tansiyon kan basıncının 66 mmhg’nin altına düşmesi bilinç kaybına yol açabiliyor. İşte bayılmaya yol açan bazı etkenler:

 

 

 

 

Kalp damar hastalıkları

 

 

 

Damar tıkanıklığı, sertliği ve yırtılması gibi kalp damar hastalıkları bayılmanın nedenleri arasında ilk sırada yer alıyor. Örneğin, kalp damarı tıkandığında kalbin pompalama fonksiyonu bozuluyor ve bunun sonucunda beyindeki kan akımı azalıyor. Bu tablo da bilinç kaybına yol açıyor. Eğer bayılmanın altında yatan etkenin kalp kaynaklı olduğu tespit edilemezse hastalık ilerliyor ve kalp krizi gibi hayatı tehdit eden sonuçlar gelişebiliyor.

 

 

 

 

Refleksler

 

 

 

Reflekslerimiz, nadiren de olsa bayılmayla sonuçlanabilir. Hapşırma, öksürme, ağlama, idrar yapma, aşırı korku veya ardı ardına atılan kahkahalar gibi uyaranlar beyne giden oksijen miktarını azaltarak bayılmaya neden olabiliyor. Refleks kaynaklı bayılmaların en sık olanı idrar yapma esnasında oluşuyor. Örneğin, uzun süre tuvalet ihtiyacını gidermeyip tuvaleti çok tutmak, ardından hızla idrara çıkmak, özellikle kan basıncı düşük olan kişilerde beyine giden oksijen miktarını azaltabiliyor. Bunun sonucunda da bayılma gerçekleşebiliyor.

 

 

 

 

Beyin ve damar tıkanıklıkları

 

 

 

Beyin ve damar tıkanıklıkları bayılmanın ciddi nedenlerinden birini oluşturuyor. Özellikle de büyük damar tıkanıklıklarında gelişiyor genel olarak bayılmalar. Bayılmaya kol veya bacakta güçsüzlük eşlik ediyorsa; pıhtı atması, tıkanıklık, anevrizma ya da kanama gibi beyin damar hastalıklarının düşünülmesi gerekiyor.

 

 

 

 

Kan şekerinin düşmesi

 

 

 

 

Hipoglisemi; kan şekerinin, yani glikoz seviyesinin ideal değerinden daha düşük olması durumu olarak tanımlanıyor. Hipoglisemi sorunu yaşayan diyabet hastalarında bayılma sık görülen bir sorundur. Bilinç kaybına ayrıca terleme ve ağız kuruluğu da eşlik edebiliyor. Özellikle kan şekeri düşüklüğünde, bayılma ataklarına sık rastlanıyor. Kan şekeri düşüklüğü çok ciddi boyutlarda ise, epileptik nöbete yol açarak bilinç kaybına yol açabiliyor.

 

 

 

 

 

Zehirlenmeler

 

 

 

 

Solunum yoluyla gelişen zehirlenmeler de sıklıkla bayılmaya neden olabiliyor. Bayılmalar; zehirli kimyasal gazlar, evde kullanılan temizlik ürünleri veya boya maddeleri olabiliyor.

 

 

 

 

 

Epilepsi

 

 

 

 

Epilepsi, bayılmanın sık görülen ve ciddi nedenlerinden biridir. Bilinç kaybı beyindeki elektriksel deşarj nedeniyle yaşanıyor. Bayılmaya genellikle kollarda ve bacaklarda kasılma ya da atma, dil ısırma, hırıltılı bir solunum ve idrar kaçırma eşlik edebiliyor. Bilinç kaybı kalıcı olmasa da, nöbet esnasında fiziksel kazalardan dolayı yaralanmalar ve uzun süreli nöbetlerde; solunum sıkıntısı, hipoksi ve kalpte ritim düzensizliği ile kalp fonksiyon bozukluğu gibi kalıcı sorunlar gelişebiliyor.

 

 

 

 

 

İlaçların yan etkileri

 

 

 

 

Bazı ilaçların yan etkileri de bayılmaya yol açabiliyor. Bu nedenle bayılma sorunu yaşayan kişilerin kullandıkları ilaçların mutlaka kontrol edilmesi gerekiyor. Hastanın öyküsü ve muayene, tanıda en önemli basamakları oluşturuyor. Bayılma ataklarından korunmak için ilaç etkileşimleri iyi sorgulanmalı ve başka bir nedenle ilaç kullanılacaksa bu ilaçlar, mutlaka doktora danışılarak kullanılmalı.

 

 

 

 

Stres

 

 

 

Kendiliğinden düzelebilecek bir durumken bayılma esnasında ciddi bir fiziksel travmaya yol açıp, kötü sonuçlara yol açabiliyor. Örneğin; bir yakının ani kaybı nedeniyle oluşan şok veya herhangi bir durumda gelişen aşırı kaygı, stres ile korku gibi etkenlerin tansiyonu düşürmeleri sonucunda beyindeki kan akımı azalınca, bayılma gerçekleşebiliyor.