Huzursuz bağırsak sendromu nedir?

 

Huzursuz bağırsak sendromu, kalın bağırsağı etkileyen bir işlevsel sindirim problemidir. İrritabl bağırsak sendromu, hassas bağırsak sendromu ya da spastik kolon isimleriyle de anılır. Toplumun yaklaşık %15’ini etkileyen yaygın bir rahatsızlıktır.

 

 

Belirtileri; karında kramp, ağrı, şişkinlik, gaz, ishal veya kabızlık ya da her ikisini içerir. Tedavisi uzun vadede yönetilmesi gereken kronik bir rahatsızlıktır. Belirtiler genellikle hafiftir ve sadece çok az sayıda hasta şiddetli belirti ve şikâyetlere sahiptir.

 

 

Çoğu hastada diyet, yaşam tarzı ve stresi yöneterek belirtiler kontrol edilebilir. Daha şiddetli şikâyetler ise ilaç tedavisi gerektirir.

 

 

 

Huzursuz bağırsak sendromu neden olur?

 

 

Huzursuz bağırsak sendromunun kesin nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Bunlardan bazıları gelişmesinde rol oynayabilir;

 

 

Bağırsak kaslarındaki anormal kasılmalar;

 

 

Bağırsakların duvarları, yiyecekleri sindirim kanalından geçirirken kasılan kas katmanlarıyla kaplıdır. Normalden daha fazla ve uzun süren kasılmalar, gaz, şişkinlik ve ishale neden olabilir. Zayıf kasılmalar ise yiyecek geçişini yavaşlatarak sert ve kuru dışkılamaya neden olabilir.

 

 

Sinir sistemi anormallikleri;

 

 

Sindirim sisteminde bulunan sinirlerdeki anormallikler, karın gaz veya dışkıya bağlı olarak gerildiğinde normalden daha büyük bir rahatsızlığa neden olabilir. Beyin ve bağırsaklar arasında zayıf koordine edilmiş sinyaller, vücudun sindirim sürecinde meydana gelen değişikliklere aşırı tepki vermesine neden olarak ağrı, ishal veya kabızlık gibi şikayetlere yol açabilir.

 

 

Bağırsaklarda iltihaplanma;

 

 

Bazı hastaların bağırsaklarında normalden fazla sayıda bağışıklık sistemi hücresi vardır. Aşırı bağışıklık sistemi tepkisi iltihaplanmaya neden olarak ağrı ve ishale sebebiyet verir.

 

 

Ağır enfeksiyon;

 

 

Huzursuz bağırsak sendromu, bakteri veya virüslerin neden olduğu şiddetli bir ishal patlamasından sonra gelişebilir. Ayrıca bağırsaklardaki bakteri florasındaki dengenin bozulması sonucunda görülen fazla bakteri üremesi ile de ilişkili olabilir.

 

 

 

Bağırsaktaki yararlı bakterileri sayısında değişiklikler;

 

 

Mikroflora, bağırsaklarda bulunan ve sağlıkta kilit rol oynayan yararlı bakterilerdir. Araştırmalarda spastik kolon hastalığı olanlarda mikroflorada bozulma saptanmıştır.

 

 

 

Huzursuz bağırsak sendromu belirtileri nelerdir?

 

 

Dışkılama sonrası tipik olarak tamamen ya da kısmen ortadan kalkan karın ağrısı, kramp veya şişkinlik. Aşırı gaz. İshal veya kabızlık, bazı hastalarda birbirini takip eden ishal ve kabızlık nöbetleri. Dışkıda mukus gibi…

 

 

Huzursuz bağırsak sendromunu tetikleyen faktörler nelerdir?

 

 

Bazı gıdalar, gıda alerjisi veya intoleransının rolü tam olarak anlaşılamamıştır. Gerçek bir besin alerjisi nadiren huzursuz bağırsak sendromuna neden olur. Ancak birçok insan buğday, narenciye, fasulye, lahana, gazlı içecekler, süt ve süt ürünleri de dahil olmak üzere belirli yiyecek veya içecekleri tükettikten sonra belirtilerde artış olabilie

 

 

Stres, İrritabl bağırsak sendromlu çoğu kişi, artan stres dönemlerinde daha şiddetli veya daha sık belirti yaşar. Stres şikâyetlerin şiddetinde artışa neden olabilse de, hastalığın direkt nedeni değildir.

 

 

Hormonlar, kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla görülür. Bu da hormonların hastalığın tetiklenmesinde etkili olduğunu düşündürmektedir. Birçok kadında belirtilerin regl döneminde ya da öncesinde şiddetlenmesi de bu durumu destekler niteliktedir.

 

 

Huzursuz bağırsak sendromuna ne iyi gelir?

 

 

Meyveler, sebzeler, kepekli tahıllar, baklagiller ve fındık gibi lifli yiyecekler huzursuz bağırsak sendromunda görülen kabızlığa iyi gelir. Azar azar ve sık yemek yemek şikâyetleri hafifletmede etkilidir.

 

 

Yiyecekleri yavaş yavaş, uzun süre çiğneyerek yemek gaz şikâyetine iyi gelir. Düzenli egzersiz yapmak mutluluk hormonu olarak bilinen endorfin ve serotonin salınımını artırarak stresle başa çıkmaya yardımcı olur. Böylece stresin tetiklediği belirtilerde de azalma görülür.