Genel olarak dünya nüfusunun önemli bir kısmını etkileyen kronik solunum yolu rahatsızlıklarından sadece biri olan astım hastalığının nedenleri ve risk faktörleri, diğer solunum yolu rahatsızlıkları ile çok benzerlik göstermektedir.
Astım, tedavisi tam olarak bulunmayan bir hastalık olsa da yaşam koşullarında yapılacak basit değişiklikler, astım hastalığının semptomlarını azaltmak için çok etkilidir.
Astım Hastalığı Nedir?
Daha çok akciğer iltihabı ile benzerlik gösteren ve kişinin nefes alıp vermesinde sorun görülmesi şeklinde ortaya çıkan kronik rahatsızlıklardan biridir.
Astım için teşhis konulduğunda erkenden tedaviye başlamak, astımın semptomu azaltmak için faydalı olacaktır.
Astım Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Astım hastalığı, çeşitli alerjik reaksiyonlar başta olmak üzere, farklı sağlık sorunları sebebiyle de görülebilir. Genel olarak astım nedenleri şu şekilde sıralanabilir.
.Sinüzit.
Sinüzit hastaları ile astım arasında ilişki olduğu klinik çalışmalar sonucu kanıtlanmıştır. Hatta astım hastalarının yaklaşık yüzde 30’unda, sinüzit rahatsızlığı da aynı zamanda görülmektedir.
.Reflü.
Reflünün ilerlemiş olması nefes yollarına etki ederek astım oluşumuna sebep olabilir. Yine bilimsel verilere göre astım hastalarının neredeyse yarısında aynı zamanda reflü probleminin de eşlik ettiği görülmektedir.
.Hormonsal Değişiklikler.
Özellikle kadınlarda hormon değişikliklerinin daha sık yaşanması, kadınların astıma yakalanma riskini artırabilir. Hormon düzeylerinde yaşanan bu değişiklikler astım ataklarının daha şiddetli geçmesine de neden olabilmektedir.
.Enfeksiyonlar.
Bazı enfeksiyonların zararlı mikroorganizmalar sebebiyle akciğeri doğrudan etkileyerek iltihaplanma gibi sorunlara neden oldukları görülmektedir. Akciğerin etkilenmesi neticesinde enfeksiyonlara bağlı olarak astım ortaya çıkabilir.
.Hareketsizlik.
Hareketsiz kişilerin düzenli olarak egzersiz yapan kişilere göre astım olma olasılıkları neredeyse %50 daha fazladır. Egzersizler sadece astım için değil aynı zamanda diğer tüm nefes yolu rahatsızlıkları için de faydalıdır.
.Genetik Nedenler.
Başta anne ve babalar olmak üzere aile bireylerinden herhangi birinde astım rahatsızlığının olması, astım nedenleri arasında sayılmaktadır. Mevcut astım hastaları üzerinde yapılan araştırmalara göre, hastaların en az üçte birinin ailesinde astım geçmişi bulunmaktadır.
.Mesleki Faktörler.
Sentetik boyalar veya aşırı kimyasal içerikli ürünlerin astım ataklarını tetiklediği bilinmektedir. Bu nedenle özellikle mobilya ve metal boyası işlerinde çalışan kişilerde astım gibi nefes yolu problemleri daha fazla görülmektedir.
.Gıda Alerjisi.
Gıda alerjisinin astımı tetikleyici etkisinin olduğu bilinmektedir. Özellikle yiyeceklerde koruyucu maddeler ve şarap içeriğindeki sülfürler rahatsızlığı tetiklemektedir. Diğer yandan bazı sebze türleri, peynirler, konserve ve hazır çorbalar gibi besinlerin içeriğindeki monosodyum glutamat, astım riskini artırmaktadır.
.Hava Kirliliği ve Sigara Kullanımı.
Uzun süre hava kirliliğine maruz kalan kişilerin yanı sıra sigara tiryakilerinin de astım görülme olasılığı ciddi manada yüksektir. Sigaranın içeriğinde bulunan birçok kanserojen maddenin, akciğer tahribatına da sebep olduğu bilinmektedir. Yine aynı şekilde kirli hava koşullarının akciğer ve solunum yolları üzerindeki olumsuz etkileri zaten bilinmektedir.
.Yaygın Alerjenler.
Başta hayvan tüyü ve polen olmak üzere akciğerler üzerinde doğrudan temasa neden olabilecek yaygın alerjenler, astım nedenleri arasındaki en önemli faktördür.
Bu alerjilerin akciğerler üzerindeki tahriş edici özellikleri, aynı zamanda astım ataklarının çok şiddetli geçmesine de neden olabilmektedir. Bu alerjiler astım için risk oluştururken, mevcutta astım hastalığı bulunan kişilerin de yaşantısını önemli oranda olumsuz etkiler.
Astım Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Astımın belirtileri arasında en yaygın görülen doğal olarak nefes alıp vermede zorluk çekmek ve hırıltılı nefes almaktır. Diğer taraftan hastanın göğüs bölgesinde baskı ve ağrılar yoğun olarak hissedilebilir. Nefes problemine bağlı olarak sürekli halsiz hissetmesi, sıklıkla öksürmesi ve idrara çıkması rahatsızlığın önemli belirtileri arasındadır. Ayrıca susuzluk, boğaz ve burun tahrişi gibi farklı semptomlarda astım hastalarında görülmektedir.
Astım Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Astım hastalığının doğrudan bir tedavisi olmayıp, rahatsızlığın kontrol altında tutulması için bazı tedaviler uygulanır. Bunların dışında semptom ataklarını azaltması için yaşam koşullarında bazı değişiklikler yapması daha önemlidir. Hastanın sigara ve alkol kullanmaması, kimyasal içerikli ortamlardan uzak durması, yaygın alerjen gösteren toz ve hayvan tüyü gibi şeylerden kaçınması gerekir. Astım tedavisinde doktor tarafından reçete edilen ilaçların düzenli olarak kullanılması, astımı tamamen tedavi etmese bile ataklarının azaltılması için son derece faydalıdır.
